Sâu bệnh

HƯỚNG DẪN XỬ LÝ BỆNH SẸO TRÊN CÂY CHANH ĐƠN GIẢN, NHANH CHÓNG, HIỆU QUẢ

Tháng 7 25, 2025
, , , ,
HƯỚNG DẪN XỬ LÝ BỆNH SẸO TRÊN CÂY CHANH ĐƠN GIẢN, NHANH CHÓNG, HIỆU QUẢ

Bệnh sẹo (hay bệnh ghẻ, ghẻ nhám) trên cây chanh do nấm Elsinoe fawcetti gây ra là một bệnh phổ biến trên cây có múi, đặc biệt nghiêm trọng với chanh do tính nhạy cảm cao của giống. Bệnh ảnh hưởng đến lá, cành, quả, gây biến dạng, rụng lá, rụng quả, làm giảm năng suất và giá trị thương mại. 

Chính vì vậy nhận biết bệnh sớm và áp dụng các biện pháp xử lý kịp thời không chỉ giúp đảm bảo chất lượng quả mà còn tăng năng suất của cây chanh.

1. DẤU HIỆU NHẬN BIẾT BỆNH SẸO TRÊN CÂY CHANH

Cây chanh (đặc biệt chanh không hạt, chanh dây) nhạy cảm hơn bưởi, cam, quýt, nên bệnh sẹo gây hại nghiêm trọng hơn, đặc biệt ở vùng nhiệt đới ẩm như Việt Nam. 

Trong điều kiện nhiệt độ 15-28°C, tối ưu 22-25°C kết hợp cùng độ ẩm cao, đặc biệt sau mưa, mùa xuân và hạ-thu bệnh sẹo phát triển rất nhanh và mạnh. Lá non, quả non (chứa nhiều nước) dễ nhiễm bệnh nhất. Khi bị bệnh, cây chanh sẽ có những triệu chứng điển hình như:

Trên lá:

  • Lá non xuất hiện các chấm nhỏ màu vàng trong, hơi lồi, thường ở mặt dưới.
  • Vết bệnh phát triển thành các khối u sần sùi, hình chóp, màu hồng nâu đến nâu xám, mặt dưới lõm.
  • Lá bị nhăn nheo, biến dạng, co dúm, dễ rụng sớm, làm cây giảm quang hợp.
Lá chanh và quả chanh bị nhiễm bệnh

Trên cành:

  • Vết bệnh to hơn (3-5 mm), lồi lên, sần sùi, màu vàng nâu.
  • Cành bị khô, dễ gãy, có thể kích thích mọc chồi non bất thường.
Biểu hiện của bệnh sẹo trên cành chanh

Trên quả:

  • Quả non xuất hiện các nốt sần lồi, màu vàng đến nâu xám, có thể liên kết thành mảng lớn.
  • Quả nhỏ, méo mó, dễ rụng, bề mặt sần sùi, mất giá trị thương mại.
Quả chanh bị bệnh sẹo

Trên hoa:

  • Vết bệnh lồi trên bầu hoa, màu xanh nhạt hoặc xám, gây rụng hoa hàng loạt.

2. BIỆN PHÁP XỬ LÝ BỆNH SẸO TRÊN CÂY CHANH

Bệnh sẹo trên cây chanh không chỉ khiến cây giảm quang hợp do lá rụng, biến dạng, làm cây còi cọc, chậm phát triển. Mà còn làm cho quả chanh sần sùi, nhỏ, rụng sớm, không bán được hoặc giá thấp. Cành có thể khô, chết, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe cây. Vì vậy, để xử lý bệnh sẹo trên cây chanh một cách nhanh chóng, hiệu quả bà con cần thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Vệ sinh vườn

  • Cắt tỉa: Dùng kéo sạch cắt bỏ lá, cành, quả bị bệnh (nhận biết bằng các nốt sần lồi). Đốt hoặc chôn sâu cách vườn 50m.
  • Làm sạch gốc: Dọn cỏ, lá rụng quanh gốc để giảm độ ẩm và nguồn nấm.
  • Tạo thoáng: Tỉa cành để vườn thông thoáng, giảm ẩm, hạn chế lây lan.

Bước 2: Phun thuốc phòng và trị

  • Thuốc hóa học: Phun thuốc định kỳ vào các đợt lộc non (xuân, hè, thu), khi lá và quả còn non.
  • Thời điểm phun: Sáng sớm hoặc chiều mát, tránh mưa. Phun khi bệnh mới xuất hiện, tỷ lệ bệnh khoảng 5 -7%..
  • Lưu ý: Đọc kỹ hướng dẫn trên bao bì, đeo găng tay, khẩu trang khi phun.
Phun thuốc định kỳ cho cây chanh để phòng bệnh

Bước 3: Chăm sóc cây

  • Bón phân: Dùng phân lân, kali (ví dụ: NPK 16-20-15) để tăng sức đề kháng. Tránh bón nhiều đạm.
  • Tưới nước: Tưới vừa đủ, tránh ngập úng. Lên luống cao nếu đất thấp.
  • Chống nắng: Sau phun thuốc, dùng kem chống nắng cho cây (nếu có) hoặc che bóng nhẹ cho cây yếu.

Để phòng ngừa bệnh sẹo tái phát bà con nên kiểm tra lá non, quả non sau khi mưa để phát hiện sớm. Bên cạnh đó, thu gom lá rụng, cành khô thường xuyên. Mua cây giống sạch bệnh từ vườn ươm uy tín. Hãy phun thuốc đúng liều, tránh lạm dụng để không gây kháng thuốc.