Những Loài Gây Hại Trên Cây Ngô (Bắp) Khi Cây Còn Non
Cây ngô (bắp) trong giai đoạn còn non rất dễ bị tấn công bởi nhiều loại côn trùng gây hại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển và năng suất của cây. Dưới đây là thông tin chi tiết về các loài gây hại phổ biến, triệu chứng, và biện pháp phòng trị hiệu quả, giúp nông dân bảo vệ cây trồng một cách bền vững.
1. Kiến Lửa
Triệu chứng
Kiến lửa là một trong những loài côn trùng gây hại nghiêm trọng cho cây ngô non. Chúng tấn công hạt gieo ngoài đồng, làm giảm tỷ lệ nảy mầm đáng kể. Ngoài ra, kiến lửa còn cắn phá cây con, phá hủy mô thực vật, khiến cây phát triển kém, còi cọc, và dễ bị chết.
Phòng trị
- Xử lý hạt trước khi gieo: Sử dụng thuốc trừ sâu dạng khử hạt để bảo vệ hạt giống khỏi sự tấn công của kiến lửa và các côn trùng khác.
- Rải thuốc hạt: Ngay sau khi gieo, có thể rải thuốc hạt quanh khu vực gieo để kiểm soát kiến lửa, đồng thời tiêu diệt các loài côn trùng khác như dế, sâu đất.
- Kiểm tra thường xuyên: Theo dõi tình trạng đồng ruộng để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các ổ kiến lửa.
2. Các Loài Dế
Triệu chứng
Dế là loài côn trùng gây hại phổ biến trên cây ngô, đặc biệt ở các vùng đất mới khai hoang hoặc ruộng có nhiều bụi rậm. Chúng cắn phá rễ và phần thân sát gốc của cây ngô non, gây tổn thương nghiêm trọng. Triệu chứng bao gồm cây bị héo, đổ ngã, hoặc chết do mất khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng.
Phòng trị
- Vệ sinh đồng ruộng: Trước khi gieo, cần làm sạch cỏ dại, bụi rậm, và các tàn dư thực vật để giảm nơi trú ẩn của dế.
- Sử dụng thuốc trừ sâu hạt: Chỉ nên sử dụng thuốc trừ sâu hạt lưu dẫn khi thật sự cần thiết, đặc biệt trong giai đoạn 1–2 tuần sau gieo để bảo vệ cây con.
- Kiểm soát sinh thái: Kết hợp với các biện pháp canh tác như luân canh cây trồng để giảm mật độ dế trong khu vực.
3. Dòi Đục Thân
Triệu chứng
Dòi đục thân, hay còn gọi là sâu đục thân, là một trong những loài gây hại nghiêm trọng nhất cho cây ngô non. Ấu trùng của chúng chui vào đọt non, làm héo ngọn, thối đọt, khiến cây chậm phát triển, lá vàng úa, và dễ chết chồi. Nếu không được kiểm soát, dòi đục thân có thể gây thiệt hại lớn cho vụ mùa.
Phòng trị
- Rải thuốc hạt: Áp dụng thuốc trừ sâu dạng hạt vào gốc hoặc đọt cây non để tiêu diệt ấu trùng ngay từ giai đoạn đầu.
- Phun thuốc nước: Sử dụng thuốc trừ sâu dạng phun để tiêu diệt thành trùng, trứng, và dòi mới nở. Phun thuốc vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn để đạt hiệu quả cao.
- Theo dõi định kỳ: Kiểm tra cây thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu đục thân và xử lý kịp thời.
4. Bù Lạch (Bọ Trĩ)
Triệu chứng
Bù lạch, hay bọ trĩ, là loài côn trùng nhỏ nhưng có khả năng gây hại đáng kể. Cả ấu trùng và thành trùng đều chích hút nhựa từ lá non, gây ra các đốm bạc hoặc trắng trên lá. Nếu mật số bọ trĩ cao, cây ngô non có thể chậm phát triển, lá bị biến dạng, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp và sinh trưởng.
Phòng trị
- Kiểm soát mật số: Chỉ sử dụng thuốc hóa học khi mật số bọ trĩ đạt mức gây hại nghiêm trọng (thường được xác định qua khảo sát đồng ruộng).
- Ưu tiên thiên địch: Khuyến khích sự phát triển của các loài thiên địch như bọ rùa, ong ký sinh để kiểm soát bọ trĩ một cách tự nhiên, duy trì cân bằng sinh thái.
- Canh tác bền vững: Trồng xen canh hoặc sử dụng cây dẫn dụ để giảm sự tấn công của bọ trĩ lên cây ngô.
Việc quản lý các loài gây hại trên cây ngô non đòi hỏi sự kết hợp giữa các biện pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời. Nông dân cần vệ sinh đồng ruộng, sử dụng thuốc trừ sâu một cách hợp lý, và ưu tiên các giải pháp sinh thái để bảo vệ cây trồng mà không gây hại đến môi trường. Theo dõi thường xuyên và can thiệp sớm sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại, đảm bảo vụ mùa đạt năng suất cao.
